پایگاه خبری یاسوج 24

یاسوج ۲۴:

یادداشت//توجه: متن زیر صرفا یک ییادداشت است و به معنای تایید یا رد توسط خبرگزاری یاسوج ۲۴ نخواهد بود.

جعفر هنایی:

هنگامی که اندیشمندان حوزه سیاست،نظیر میلز و هانتینگتن از مفهوم طبقه متوسط یاد میکنند آنرا : نیروهایی میدانند که از لحاظ اقتصادی دارای درآمد متوسط،از لحاظ فرهنگ افرادی باسواد و تحصیل کرده که با رسانه های ارتباطی آشنایی دارند و از لحاظ سیاسی نیز دارای رویکرد های دموکراتیک هستند،میداننند.

در تمامی جوامع دموکراتیک طبقه ی متوسط از نیرویی وافر برخوردار است چناچه اگر اندیشمندان سیاست روزی جوامع دوکراتیک را حکومت مردم بر مردم تعبیر کرده اند،امروز میتوان از آن به عنوان حکومت طبقه متوسط بر مردم یاد کرد.

نکته ای که در خصوص طبقه متوسط حائز اهمیت است،رابطه ی مستقیم آن با اصلاحات است.بگونه ای که در هر زمانی و در هر کشوری که  سیاست های اصلاحی پی گرفته شده است،رشد طبقه متوسط را نیز به همراه داشته است.بطور مثال در تاریخ معاصر ایران،بگونه ای شاهد رشد اولین هسته های طبقه متوسط در دوران رضاشاه پهلوی هستیم،که اولین سیاست های اصلاحی به جد در ایران دنبال میشود.و یا اصلاحات ارضی که  محمدرضاشاه پهلوی با هدف بهبود وضعیت اقتصادی مردم انجام داده بود نیز سبب رشد طبقه متوسط در کشور شده بود.

همچنین در مصر زمانی که جمال عبدالناصر و السادات،اولین جرقه های اصلاحات را زدند،بازتاب این جرقه را میتوان در دانشگاه ها ودر رسانه های جمعی و در نهایت در رشد طبقه متوسط مشاهده کرد،بگونه ای که بعضی از تحلیلگران سیاسی،انقلاب مصر را نتیجه سیاست های درهای باز ناصر و السادات میدانند به گونه ای که اصلاحات را رفیق شفیق گورکنان خودشان برای آنان تعبیر کرده اند.

در ایران پس از انقلاب اسلامی نیز،اولین جرقه های رشد طبقه متوسط به دوران سازندگی پس از جنگ برمیگردد،زمانی که هاشمی رفسنجانی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور متوسل به صندوق بین المللی پول میشود،که مطابق با آن میبایستی سیاست های صندوق را در داخل اجرایی کند اما رویه پیش گرفته هاشمی در نیمه راه به دلیل وضعیت نابسامان جامعه متوقف میشود و سیاست های دیگری را در پیش میگرد.

اما دولت هفتم و هشتم که معروف به دولت اصلاحات است،با روی کارآمدنش، طبقه متوسط را نیز به زعم طبیعت خودش رشد میدهد.چناکه فضای بسته پس از جنگ و پس از دوران سازندگی در این دوران شکوفا میشود،رسانه ها و مطبوعات فضای بازتری میابند،تورم اقتصادی کاهش پیدا میکند،دانشگاه ها و محافل علمی و فرهنگی رونق پیدا میکند و غیره … .

در دولت نهم و دهم،و مخصوصا در دولت دهم،احمدی نژاد با پیگیری سیاست های افراطی خود در مبحث داخلی و خارجی،به لحاظ جهانی،کشور را و به لحاظ داخلی،طبقه متوسط را منزوی ساخت.

سیاست های اقتصادی وی سبب بروز تورم ۴۵ درصدی شد که عملا طبقه متوسط بازاری را منزوی و با هزینه های سنگینی روبرو ساخت.در مبحث استفاده از تکنولوژی نیز به سبب منازعه و ناسازگاری با کشورهای صنعتی و پیرفته جهان،از برخورداری از آن کشور به طرز فجیعی محروم شد.در محافل علمی و دانشگاهی نیز که یکی از با نفوذترین،قشر طبقه متوسط است،فضایی از یاس و ناامیدی در آن دیده میشد بشکلی که اکثر اساتید و دانشجویان نمیتوانستند حتی خود را در مقام نقد دولت و عمکرد آن قرار دهند.

اما پس از پیروزی روحانی در سال ۹۲ که پیرو اعتدال و اصلاحات بود،با بکاریگیری سیاست های اعتدالی داخلی و خارجی توانست روحی تازه بر اندام طبقه متوسط کشور بدمد.بطوری که طبقه متوسط توانست از ریلی که ازآن سالها پیش خارج شده بود دوباره به همان مسیر برگردد و جایگاه خود را  در کشور هرچند با مشکلات فراوان بیابد و امید وار با پیروزی دولت اعتدال در دوازدهمین انتخابات ریاست جهوری،بستر را بهتر و بیشتر برای رشد خود فراهم آورد.

در پیروزی دولت اعتدال در دوازدهمین دوره انتحابات ریاست جمهوری،طبقه متوسط به نوبه خود رسالت خود را نسبت به حسن روحانی نشان داد، بطوری که میتوان آنرا دسترنجی برای حسن روحانی و کابینه اش دانست که این خود نشان از عملکرد راضی کننده در چهار سال ابتدایی ریاست جمهوری  برای طبقه متوسط دارد.بواقع امر پیروز انتخابات سال ۹۶ طبقه متوسطی بود که پس از سال ۹۲ و در طی این چهارسال توانست حداقل هایی را برای خود و آینده ی خود تامین و ترسیم کند و در درجه اول نیز ارجحیت را به شرایط موجود داده است تا بتواند در مسیر خود گام بردارد.

بنابر این ما میتوانیم امیدوار باشیم که طبقه متوسط با رویکرد های اعتدالی دولت در چهار سال آینده، شاهد بهبود و پیشرفت هرچه بیشتر وضعیت خود باشد. به نحوی اگر که  دولت اعتدال بتواند نیازهای طبقه متوسط را در این دوره برآورده کند،راه و رویه اصلاحات میتواند صبحی روشن در پس پرده ی اعتدال،برای خود نظاره کند.