در این گزارش بر اساس روایت یک محقق تاریخ اسلام، مسیر هجرت امام رضا(ع) در شهرهای ایران، چگونگی تبدیل روستای کوچک سناآباد به شهر بزرگ مشهد و ماجرای دفن آن حضرت در کنار قبر پدر مأمون که او را به شهادت رساند، بررسی می‌شود.

به گزارش مردم استان، محمد حسین رجبی دوانی، محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام در گفتگو با خبرنگار   با اشاره به پیشینه تاریخی شهر گفت: قریه سناباد از توابع شهر بزرگ طوس در زمان حیات امام رضا(ع) بود که به برکت وجود مقدس آن حضرت از زمانی که بدن مطهر ایشان در این روستا دفن شد، مورد توجه قرار گرفت.
وی افزود: مردم به مجاورت امام رضا(ع) در این روستا ساکن شده و با گذشت زمان به تدریج بر عظمت مشهدالرضا(ع) در سناباد اضافه و در مقابل از رونق طوس کاسته می‌شد و اگرچه این شهر مهم تاریخی هنوز دارای اهمیت بود اما با حمله مغول‌ها به ایران به طور کامل از رونق افتاد.
این پژوهشگر و محقق تاریخ اسلام با اشاره به خیل جمعیت زوار حضرت علی‌بن موسی‌الرضا(ع) گفت: در طول تاریخ این منطقه به عنوان مشهدالرضا به معنای محل شهادت و مدفن آن حضرت مورد توجه فوق‌العاده قرار گرفت به طوری که امروزه یکی از برجسته‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود.
وی در خصوص جریان هجرت امام رضا(ع) از مدینه به شهر مرو بیان داشت: در این‌باره دو نظر وجود دارد، عده‌ای معتقدند آن حضرت از مدینه به بصره، کوفه، بغداد و سپس به مرز ایران امروزی از استان جبال و در ادامه به سمت قم، ری، شهر خار(گرمسار امروزی)، خراسان، نیشابور، سرخس و در نهایت به مرو عزیمت کردند اما عده‌ای دیگر معتقدند از آنجا که قم و کوفه دو مرکز مهم تجمع شیعیان بوده است از ترس قیام امام رضا(ع) دستور داده بود که ایشان را از این دو شهر عبور ندهند.
رجبی دوانی گفت: این عده از محققان تاریخی معتقدند امام رضا(ع) از بصره و از مرز شلمچه وارد ایران شده و پس از گذشت از شهرهای اهواز، بهبهان، یزد، طبس، نیشابور، سرخس به مرو رسیدند که این نظریه بیشتر مورد قبول است.
وی بیان کرد: امام رضا(ع) به عنوان نواده رسول اکرم(ص) به هر شهری که وارد می‌شدند مورد استقبال مردم قرار می‌گرفتند و در شهر نیشابور که مرکز فقه و حدیث اهل سنت بود، ۲۴ هزار راوی برادران اهل سنت حدیث «سلسله الذهب» را نقل کرده و به این ترتیب حضور آن حضرت در نیشابور قطعی و جاودانه شد، به طوری که اگر در خصوص هر یک از شهرهای دیگر مسیر هجرت آن حضرت شک و شبهه‌ای وجود داشته باشد، حضور ایشان در نیشابور قطعی است.
ماجرای در کنار پدر مأمون
این پژوهشگر و محقق تاریخ اسلام با اشاره به ماجرای دفن امام رضا(ع) در مجاورت قبر پدر مأمون توضیح داد: مأمون که با نیرنگ و دورویی آن حضرت را به شهادت رسانده بود برای آنکه خود را دوست‌دار امام رضا(ع) نشان دهد و وانمود کند که حتی بعد از شهادت برای بدن ایشان احترام بسیاری قائل است،‌ تصمیم گرفت آن امام بزرگوار را در کنار پدر خود دفن کند.
رجبی دوانی بیان داشت: هنگامی که خواستند زمین کنار قبر را بکنند زمین بسیار سفت و محکم شده بود و موفق به انجام این کار نشدند، بنابراین طرف دیگر قبر را امتحان کردند و تنها قسمتی که امکان حفر قبر وجود داشت ، قسمت بالای سر قبر بود و به این ترتیب نقشه مأمون نقش بر آب شد و نتوانست شأن امام رضا(ع) را با پدر خود یکسان نشان دهد.
انتهای پیام/ک-ب