از سه طرف هنگام بارندگی آب وارد دهدشت می‌شود. حتی ممکن است باران مربوط به خود این شهر هم نباشد و آب از جای دیگری روانه دهدشت شود. یک باران ۴۰ دقیقه‌ای کافی است تا خانه‌های مردم زیر آب برود اما …

یاسوج۲۴: اگر نگوییم در دهه اخیر بزرگ‌ترین بلای طبیعی برای ایرانیان بوده می‌توانیم ادعا کنیم که بیشترین خسارت‌ها را در همین دوره زمانی به کشور وارد کرده است. بر‌اساس آمار سازمان جنگل‌ها، میزان وقوع در ایران روندی افزایشی داشته است. بر‌اساس آمارهای منتشر‌شده توسط سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از ابتدای سال ۱۳۳۰ تا ۶‌ماهه اول سال ۹۴، در مجموع ۶‌ هزار و ۳۵۹ فقره در ایران رخ داده است. اغلب کارشناسان خسارت‌های هنگفتی را که روی دست کشور می‌گذارد ناشی از آماده‌نبودن در برابر این حادثه طبیعی می‌دانند. دو روز پیش رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت که تنها ۱۰درصد آمادگی در کشور در مقابله با بحران‌ها وجود دارد. بااین‌حال، چند روز پیش فرماندار در مصاحبه‌ای درباره تهدید یا بارانی نسبتا شدید برای شهرستان سخن گفته بود. هشدار داده که شهر کاسه‌مانند را یک باران یک‌ساعته مداوم می‌تواند نابود کند و اگر فکری به حال این شرایط نشود در گذر زمان این شهر خالی از سکنه خواهد شد. 
شهر کاسه‌ای به زیر آب می‌رود
دهدشت را شبیه کاسه ساخته‌اند. از نامش هم پیداست که این شهر به دشت می‌ماند. قدمت بافت تاریخی دهدشت معروف به «شهر قدیم دهدشت» یا همان (بلاد شاپور) به ‌دوران ساسانی می‌رسد. حالا اما بافت قدیمی شهر متروکه بوده و بر بالای تپه‌ای بر فراز قسمت جدید شهر قرار دارد. شهر جدید اما هنوز در مکانی دشت‌مانند قرار دارد. شهر در یک گودی قرار گرفته که هنگام بارندگی از سه طرف آب به سمت آن سرازیر می‌شود. معماری عجیب شهر اما با کمبود امکاناتی مانند سیل‌بند در این منطقه همراه شده است. فرماندار کهگیلویه چند روز پیش درباره وقوع فاجعه در دهدشت هشدار داد و گفت: ادارات کل در بحث پدافند غیرعامل نسبت به این شهرستان توجهی ندارند. ادارات کل در بحث پدافند غیرعامل روی شهرستان‌های خاصی تمرکز دارند و نسبت به کهگیلویه بی‌توجه هستند. او با بیان اینکه شهر دهدشت کاسه‌مانند است، می‌گوید: در صورت بارندگی ۴۰ دقیقه‌ای در این شهر بحران سیل قطعی و تهدید جدی برای دهدشت به حساب می‌آید. ۱۰ میلیارد تومان اعتبار برای ساماندهی این معضل نیاز بوده و تاکنون مکاتبات زیادی برای اعتبار صورت گرفته اما متأسفانه نتیجه‌بخش نبوده است. او از نبود سیلو به‌عنوان دیگر مشکلات شهرستان کهگیلویه یاد و اضافه می‌کند: با توجه به اینکه میزان خرید گندم مازاد بر مصرف این شهرستان بیشتر از سایر شهرستان‌های استان است اما سیلوی گندم در این شهرستان وجود ندارد. 
هر بار معجزه می‌شود
علی پوزش، فرماندار کهگیلویه مشکل شهرستان دهدشت را جدی‌تر از این می‌داند که برای حل آن دست روی دست گذاشته شود. پوزش به «وقایع‌اتفاقیه» می‌گوید: از سه طرف هنگام بارندگی آب وارد دهدشت می‌شود. حتی ممکن است باران مربوط به خود این شهر هم نباشد و آب از جای دیگری روانه دهدشت شود. یک باران ۴۰ دقیقه‌ای کافی است تا خانه‌های مردم زیر آب برود. پوزش می‌گوید: نزدیک به ۵۰ سال یعنی از سال ۱۳۴۲ است که دهدشت از سیستم شهری و شهرداری برخوردار بوده اما تاکنون هیچ توجهی به این مسئله نشده است. سیل اصلی‌ترین تهدید برای مردم دهدشت است، اگرچه تنها تهدید نیست و مردم منطقه با مشکلات فراوانی از جمله خشکسالی و بیکاری هم دست و پنجه نرم می‌کنند. پوزش می‌گوید: تأسیسات شهری قدیمی‌تر از آن است که در برابر حوادث طبیعی دوام بیاورد. تمامی جدول‌بندی‌ها فرسوده است. شهر در اطراف خود نیاز به سیل‌بند دارد تا هنگام وقوع سیل آب را هدایت کند و سیل روانه شهر و روستاهای اطراف نشود اما این اعتبارات در اختیار ما قرار نمی‌گیرد. در سال گذشته از مدیریت بحران وزارت کشور از این منطقه بازدید کردند. می‌دانند اوضاع در این منطقه بحرانی است اما کسی توجهی نکرده است. کهگیلویه از مناطق کوهستانی بوده که در طول سال با بارندگی‌های زیادی مواجه است. از‌سوی‌دیگر، دهدشت در منطقه‌ای گرمسیر قرار دارد و با بارندگی‌های فصلی زیادی مواجه می‌شود. پوزش می‌گوید: تاکنون سیل‌های زیادی در این منطقه به وقوع پیوسته و هر بار معجزه شده و خدا به مردم منطقه رحم کرده است: دهدشت تاکنون با سیل‌های زیادی روبه‌رو بوده است. سیلاب پس از گذشتن از مناطق شیب‌دار وارد خانه‌های مردم شده و خسارت‌های زیادی هم وارد کرده است. جدول‌های شهر نیاز به بازسازی دارد. با کمترین بارشی این جدول‌ها از بین می‌رود و آب در کل شهر جاری می‌شود. ما مکاتبات زیادی برای تأمین هزینه‌های لازم انجام داده‌ایم اما تاکنون جوابی نگرفته‌ایم. او درباره معماری جدید شهر هم می‌گوید: با ازبین‌رفتن بافت تاریخی دهدشت ساخت شهر جدید هم با معیار‌های درستی انجام نشده و مشکلات هنوز پا‌بر‌جاست. معمار به نکات ایمنی توجهی نداشته و بلایای طبیعی را در نظر نگرفته است. 
عوامل تشدید سیل در ایران
سیل به‌ عنوان یکی از بلایای طبیعی بسیار مخرب در ایران می‌تواند معلول عواملی همچون جنگل‌زدایی‌، تخریب مراتع، تبدیل و تغییر آبخیزها و تالاب‌ها به مزارع، حجم روزافزون زباله و ضایعات باشد که سیل‌های سال‌های اخیر استان‌های شمالی می‌تواند شاهدی بر این ادعا باشد. از دیگر عوامل تشدید سیل در ایران می‌توان به دخل‌وتصرف غیرمجاز در حریم و بستر رودخانه‌ها، تخریب منابع طبیعی و پوشش گیاهی منطقه از جمله جنگل‌زدایی، دست‌اندازی بشر به طبیعت و تغییر کاربری اراضی، احداث غیراصولی پل و جاده روی رودخانه‌ها و از طرف دیگر وقوع خشکسالی‌ها نیز اشاره کرد. یکی از مراحل چرخه مخرب زیست‌محیطی گرم‌شدن زمین است. گرم‌شدن زمین باعث افزایش شدت تبخیر و به تبع آن افزایش آب مورد نیاز محصولات کشاورزی می‌شود. تخریب جنگل‌ها و مراتع، چرای بی‌رویه دام در بالادست سدها و مسدودکردن غالب رودخانه‌های کشور با دیواره‌های بتونی نیز از دیگر دلایل تشدید سیل در کشور است. بر‌اساس اعلام سازمان حفاظت محیط‌زیست، از ۴۲۱ مورد سیل اتفاق‌افتاده از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۸۰ نزدیک به ۷۴ درصد آن تنها مربوط به سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ می‌شود. یعنی در فاصله سال‌های ۶۰ تا ۸۰ میزان سیل ۲۰ برابر شده، درحالی‌که تغییرات زیادی در بارندگی‌های منطقه جز چند مورد استثنایی وجود نداشته؛ البته از این زمان به بعد نیز آمار دیگری ارائه نشده است.