پایگاه خبری یاسوج 24

سایت مردم استان (ک و ب) – محمود ذکاوت:

۱) «جریانِ اجتماعی»  پدیده ای است که بتواند در سه سطح به منصه ی ظهور برسد. اول: وسعت دامنه ی جمعیتی: به این معنی که پدیده ­ای جریان اجتماعی است که بتواند جمعیت قابل توجهی از مردم را با خود همراه کند. دوم: تداوم بقای افراد در جریان: به این معنی که پدیده ای جریان تلقی می شود که افراد عضو جریان، مدت مدیدی آن را همراهی کنند و در آن ایفای نقش کنند. سوم: عمق دانش اعضای جریان از لایه­های هویتی جریان: به این معنی که افراد موجود در یک جریان تصور درستی از شقوق مختلف جریان و چگونگی شکل گیری آن داشته باشند. همچنین نسبت به آرمان های جریان حساس باسند. پدیده ای که حد اقل، این سه بخش را دارا باشد و بتواند چنین عناصری را شکل دهد،یک جریان اجتماعی است.[۱]

۲) حال با این مقدمه به سراغ انقلاب اسلامی می رویم تا مهم ترین جریان انقلاب را شناسایی کنیم. کدام پدیده است که در طول این چند دهه از چنین شاخصه هایی برخوردار است؟ هم بخش وسیعی از مردم را با خود همراه کرده است یعنی وسعت جمعیتی فراوانی دارد. و هم این وسعت را حفظ، تداوم و عمق داده است.

۳) «بسیج» مهم ترین جریان اجتماعی انقلاب اسلامی است. از همان ابتدای انقلاب، ایجاد چنین جریانی توسط مردم و امام(ره) احساس شد. شور و شوق انقلابی مردم و فضای ملتهب کشور اجازه نمی داد که این جریان در قالب حزب و یا یک تشکل بوجود بیاید. بنابراین با دستور امام خمینی (ره) مبنی بر تأسیس بسیج، ایجاد این جریان در دستور کار قرار گرفت. یک احساس و نیاز عمومی با فرمان امام تبدیل به یک «موسسه» شد. در ادامه مردم این «موسسه» را تبدیل به «نهاد» کردند و جریانی پدید آوردند تحت عنوان «بسیج».[۲] دوران دفاع مقدس اوج فعالیت و شکوفایی این نهاد مردمی بود. پایگاه های مساجد در ارتباط با بدنه ی مردم در اعزام آن ها به مناطق جنگی نقش بسزایی داشتند و اساساً نیروی انسانی جنگ توسط این جریان اجتماعی که کم کم شکل یک نهاد مردمی- دولتی به خود می گرفت تامین می شد. اما با پایان جنگ و ورود کشور به شرایط جدید، بسیج نیز متأثر از این شرایط رنگ و رویی دیگر گرفت. سازمان بسیج مستضعفین در قالب «سپاه مقاومت» به حیات خود ادامه داد. تا اینکه در تقسیمات جدید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بسیج نیز جزئی از این نهادِ نه فقط نظامی قرار گرفت.

۴) اگر چه بخش های مختلف بسیجِ دانش آموزی، دانش جویی، طلاب، کارمندان و مساجد هر کدام نام بسیج را با خود یدک می کشند ، اما به واقع هر کدام از این بخش ها ساختاری متفاوت دارند. تا جایی که بسیج دانشجویی سنخیت کمی با بسیج طلاب و بسیج  ادارات یا حتی بسیج اساتید دارد. و اساساً در این بخش ها امور به طور متفاوتی رقم می خورد. ولی همه از آن روی که بسیجی اند از فرهنگ واحدی تبعیت می کنند.

۵) این جریان بسیج است که توانسته بیشترین حجم انسانی را در میان دیگر جریان های مختلف به خود اختصاص دهد، این را شقوق مختلف بسیج از بسیج دانش آموزی تا بسیج اساتید ثابت می کند. تنها جریان اجتماعی که وسعت جمعیتی خود را حفظ کرده، بلکه در گسترش و تداوم این جمعیت همت گماشته و به هیچ وجه نا موفق نبوده بسیج است. بسیج به شدت به عضوهای خود تعمق می بخشد. طرح های فراوان عقیدتی و سیاسی نظیر طرح ولایت، طرح معرفت و حلقه­های صالحین گویای این ادعا ست. مهم تر از همه، مردم خود برای ثبت نام به پایگاه های بسیج می روند. اگر چه بسیجی بودن، فرد را از امتیازاتی برخوردار می کند. اما ضرر های چنین هویتی کم از امتیازهای آن نیست. و هیچ کسی مردم را برای این که چنین لباسی بپوشند مجبور نکرده است. بسیج اولین، و قوی ترین جریان اجتماعی انقلاب اسلامی است و اگر جریانی بخواهد هم پای آن حرکت کند بایستی حد اقل آن ۳ مولفه را دارا باشد.