پایگاه خبری یاسوج 24

آرش کنارکوهی(کارشناس ارشد زمین شناسی)

در این مدت، چند زلزله در استانمان بوقوع پیوسته و برخی رسانه های استان نیز به آن پرداخته اند و خوشبختانه در برخی سایتها نیز از لحاظ علمی نیم نگاهی به این پدیده شده است.

گرچه در سایتهای استان مقالات علمی(علوم پایه) متاسفانه بسیار اندک منتشر می گردد که البته آن نیز نیاز به بررسی دارد که بطور اجمالی سرآمد آن می تواند عدم استقبال عمومی مخاطبین از این تیپ مقالات باشد چرا که اکثر مخاطبین به دنبال آخرین اخبار استان و شهرستان خود هستند و برای مطالعه علمی به سایتهای تخصصی مراجعه می نمایند، به هر حال در این مقال و آن هم بسیار خلاصه سعی شد که مطلبی با نگاهی متفاوت و به کمک نظریات دانشمندان منتشر شود.

زلزله؛ پدیده ای که تاکنون بشری که سیارات را توانسته فتح کند و بطور نسبی به اعماق کره ای که بر آن زیستن می کند شناخت پیدا کند، اما برای توقف ویرانی آن ناکام مانده است. زلزله پدیده ای که وحشت را بر انسان غالب می کند و ناخوداگاه ذهن به سمت مرگ، میر و ویرانی می رود.

طبق تعریف، زلزله را بطور ساده می توان جنبش زمین دانست که به دلیل آزاد شدن انرژی ناشی از گسیختگی سریع در گسل های پوسته زمین در مدتی کوتاه روی می‌دهد.

برخلاف عقاید بسیاری که می پندارند زلزله فقط ویرانی و فناست، این پدیده نیز همانند پدیده های دیگر جدا از خرابی و جدا از ضررها و آسیبها به یقین منفعتهایی نیز در بر دارد!  آری، شاید تعجب انگیز باشد اما به هر روی این یک واقعیت است و این هراس، دستی بر مهربانی نیز دارد و برای زمین و زمینیان می تواند مفید واقع شود.

زلزله که امروزه بعنوان یک علم مجزا در آمده و روز به روز گسترده تر می شود و از دید دانشمندان بطور ساده اینگونه می توان به آن پرداخت که: متصور شوید که با اعمال فشار بر سنگ ها، انرژی در آن ها جمع شده و بخش کمی از آن به صورت شکستن سنگها  و یا جابه جایی هایی کوچک در نزدیک زمین رها شود که به آن پیش لرزه گفته می شود. اما با افزایش انرژی ذکر شده، که در سنگها جمع می شوند در نهایت نیروی وارده برمقاومت آن سنگها غلبه کرده و شوکی بزرگ ایجاد می گردد. پس از آن سنگ ها در شرایطی نا متعادل قرار گرفته و تا مدتی شکستگی ها و جابه جایی های کوچکی  در آنها صورت می گیرد تا با شرایط جدید به تعادل برسد که البته در اثر آن پس لرزه بوجود می آید.

در بالا بطور خلاصه به این پدیده اشاره شد و اکنون به نقل از زمین شناسان بزرگ کشور چون دکتر عکاشه(پدر زلزله ایران)،دکتر سخاوت و…. به بخشی از فواید این پدیده ترسناک اشاره می شود:
۱-زلزله  موجب رانده شدن مواد معدنی ازعمق به سطح و امکان اکتشاف و استخراج آن ها می گردد.
۲- نیروهای بوجود آورنده زلزله باعث ایجاد رشته کوه ها و تنوع درتوپوگرافی و آب و هوای زمین می شود.
۳-کمک به زمین شناسان جهت اطلاع از ساختمان داخلی زمین و مطالعه بیشتر از پیش آن و بهره برداری های لازم از آن.
۴-  معیاری مهم در پیش بینی فوران آتش فشان ها.
و همچنین هواى کوهستانى و طوفانى ، وجود معادن گوناگون ، چشمه هاى آب معدنى و آب هاى گرم متعدد و خروج گازهاى مختلف به خوبى معلوم مى کند که در طى دوره هاى زمین شناسى چه تغییرات بزرگى در هر ناحیه به وقوع پیوسته و تمام این ها در نتیجه زمین لرزه هاى شدید ایجاد شده است.

البته همانطور که در بالا نیز اشاره شد، سایتهای استان و بخصوص سایتهای محلی  مطالب علمی کمتری منتشر می کنند و شاید خالی از لطف نباشد که در آخر طبق رسم ننوشته سایتهای محلی و به قولی و خودمانی تکه ای به مسئولین استانی نیز انداخته شود و به سخن ظریفی که در رابطه با فواید زلزله می گوید:

یکی دیگر از فواید زلزله این است که برخی مسئولان می‌توانند به مناطق زلزله زده سر بزنند و وعده بدهند که تا قبل از آمدن فصل سرما فلان تا خانه به‌صورت مقاوم‌سازی شده خواهیم ساخت و از این حرف‌ها! بدین ترتیب برای شنیدن وعده‌های جدید دیگر نیازی نیست چهارسال دیگر نیز صبر کنیم!

—–

منابع

منبع : کبنانیوز